Sympozjum o bp. Karolu Pękali

5 III 2018 roku w Seminarium Duchownym w Tarnowie odbyło się Sympozjum o bp. Karolu Pękali. W tym roku mija 50 rocznica śmierci naszego Rodaka.

W 2008 roku w Kaplicy Miłosierdzia Bożego w Siołkowej wmurowano tablicę upamiętniającą jego osobę.

W Sympozjum udział brali przedstawiciele naszej społeczności wraz z rodziną śp. ks. biskupa


Wydział Teologiczny UPJPII w Krakowie Sekcja w Tarnowie zorganizował sympozjum poświęcone osobie i dziełu bp. Karola Pękali, biskupa pomocniczego diecezji tarnowskiej. Bp Andrzej Jeż w słowie wprowadzającym powiedział, że działalność bp. Pękali w dziedzinie pomocy potrzebującym w trudnych latach II Rzeczpospolitej, podczas II wojny światowej i w okresie wojującego z Kościołem państwa totalitarnego wypływała z doświadczenia rodzinnej wspólnoty. – W wielodzietnej rodzinie w Siołkowej k. Grybowa, w której się wychował, doświadczył domowej solidarności i miłości, a także ubóstwa, któremu można było zaradzić w duchu wzajemnej pomocy i troski. To doświadczenie przeniósł później w swoją działalność charytatywną. Bp Pękala i kierowana przez niego Caritas ukazywały Kościół bliski człowiekowi, który niejednokrotnie był jedyną instytucją i wspólnotą troszczącą się o najbardziej potrzebujących – mówił bp Jeż. W tematykę sympozjum wprowadził ks. dr Jacek Soprych z UPJPII w Krakowie, który przedstawił biogram bp. Pękali, skupiając się na jego latach pasterzowania w diecezji tarnowskiej od 1946 roku do 1968 roku. Panoramę czasu po II wojnie światowej, w którym przyszło działać bp. Pękale, przedstawił ks. prof. dr hab. Bogdan Stanaszek z UPJPII w Krakowie. – W okresie wczesnego PRL-u, walka z Kościołem polegała nie tylko na jego dezintegracji, ale i wywłaszczaniu go z przestrzeni życia społecznego, również z dziedziny pomagania ubogim – powiedział prelegent. Ks. dr Leszek Rojowski, również z UPJPII w Krakowie, zaakcentował w swoim wykładzie niezwykły i prekursorski wkład bp. Karola Pękali w rozwój dobroczynnej działalności Kościoła. Efektem pracy biskupa, który od 1937 roku kierował Związkiem Caritas Diecezji Tarnowskiej, a później także ogólnopolską centralą Caritas w Krakowie, było zorganizowanie skutecznej struktury pomagania ubogim. Odzwierciedlała się ona m.in. w kalendarzu działań charytatywnych. – Były organizowane tygodnie miłosierdzia, dni chorych, kwesty z okazji Bożego Narodzenia i Wielkanocy, a także zbiórki odzieży. Do II wojny światowej prawie we wszystkich parafiach diecezji działały parafialne zespoły Caritas. Bp Pękala i Związek Caritas zorganizowali systematyczną pomoc uchodźcom wojennym podczas II wojny światowej, dożywianie rodzin żydowskich, a także więźniów politycznych przetrzymywanych przez Niemców w tarnowskim więzieniu. Bp Pękala miał wizję pomagania, która opierała się na jego doświadczeniu domu rodzinnego, bogatym życiu wewnętrznym, widzeniu w ubogich cierpiącego Chrystusa. Z tego źródła płynęła inspiracja do właściwego przygotowania wolontariuszy i pracowników Caritas, animowania lokalnych wspólnot parafialnych, by pomagały swoimi siłami nie czekając na pomoc z zagranicy – mówił ks. Rojowski. Podczas wieloletniej choroby biskupa tarnowskiego Jana Stepy, bp Pękala w szerszym niż obowiązywały biskupa pomocniczego zakresie, zajmował się kierowaniem diecezją. Udzielał się także na forum Kościoła powszechnego. Był ojcem Soboru Watykańskiego II, uczestniczył w jego II i IV sesji, jego podpis widnieje także pod soborowymi dokumentami. – Widział w Soborze Watykańskim II dzieło jedności i odnowienia Kościoła. W dwóch tak zwanych wotach przesłanych na sobór postulował m.in. odnowienie Kodeksu Prawa Kanonicznego, szersze wprowadzenie języków narodowych do liturgii, powszechniejszy dostęp wiernych do Eucharystii i Komunii św. Podkreślał fundamentalne znaczenie małżeństwa i rodziny, postulował wypracowanie teologii i duchowości pracy, włączenie świeckich w kapłańską misję Kościoła zwłaszcza w dziedzinie miłosiernej miłości – mówił w następnym wykładzie ks. dr hab. Janusz Królikowski prof. UPJPII w Krakowie. W charytatywnej działalności bp. Pękali wielką rolę odgrywali świeccy. O ich roli mówiła prof. dr Józefa Gądek-Węsierska z Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu, która osobiście znała biskupa. – Katarzyna Lanckorońska w swoich pamiętnikach podkreślała, że nie znalazła w całej Generalnej Guberni zespołu ludzi, który by tak efektywnie pomagał potrzebującym, a szczególnie uchodźcom i więźniom tarnowskiego więzienia. Było to możliwie m.in. dzięki współpracy ze świeckimi, w tym z Marianną Dmochowską i Rajmundem Więsierskim – mówiła pani profesor. W diecezji tarnowskiej żyją bliscy krewni bp. Pękali. Jego bratanek, ks. prał. Andrzej Pękala wspominał, że wielkość jego stryja wyrastała z domu rodzinnego, z wychowania do gościnności, wzajemnej troski, bycia blisko ludzkich spraw. – Stryj, można tak powiedzieć, towarzyszył całej mojej drodze życia jako duchowy ojciec. Był moim ojcem chrzestnym, bierzmował mnie, a później udzielał kolejnych święceń na drodze do kapłaństwa – mówił ks. Pękala. Postać bp. Karola, mimo istniejących opracowań i artykułów, nie jest do dzisiaj dostatecznie opisana. Skarbcem wiedzy o biskupie, jego duchowości, nauczaniu, posłudze ewangelizacyjnej w diecezji, jest Archiwum Diecezjalne w Tarnowie. – Bp Pękala na podstawie zachowanych dokumentów jawi się jako człowiek wielkiej duchowości, modlitwy, dobroci – mówił w ostatnim przedłożeniu ks. Krzysztof Kamieński, dyrektor ADT. – Mam nadzieję, że o wszystkich biskupach naszej diecezji powstaną solidne opracowania, a przez pryzmat ich posługi ukaże się bogactwo życia naszej diecezji na przestrzeni całej jej dotychczasowej historii – mówił bp Andrzej Jeż.

-Materiały pochodzą z witryny: http://tarnow.gosc.pl

Więcej na temat Sympozjum można przeczytać w Gościu Niedzielnym:
artykuł,
galeria.